Jak uczyć, żeby nauczyć?
W poprzednich artykułach wspominaliśmy o naszych trenerach i uczniach jako o bardzo ważnych grupach tworzących MindCloud. Tym razem chcielibyśmy przybliżyć wam jakich metod używamy na naszych zajęciach, i dlaczego wybraliśmy właśnie je.
Zanim przejdziemy do konkretnych technik czy narzędzi, chcielibyśmy powiedzieć wam co nieco na temat stylów nauczania. Najprostszy podział to taki, który wyróżnia style: nauczanie skupione na nauczycielu (styl formalny), styl zindywidualizowany (nastawiony indywidualnie na każde dziecko) oraz styl negocjacyjny – stosowany przez nas. Co oznacza negocjacyjny styl nauczania? Otóż to, że ucznia traktujemy w nim jak badacza, odkrywcę korzystającego z wielu źródeł do zdobywania wiedzy. Nauka w tym stylu jest społeczna – odbywa się w małych grupach bądź parach i w kontakcie z dorosłymi, którzy stosują techniki uczenia takie jak stawianie pytań, planowanie i dyskutowanie. Jednak jakich metod używać, by taki styl nauczania wprowadzić w życie? Jak zachęcić uczniów do odkrywania świata i zaangażować ich w proces ich własnej edukacji?
Jednym ze sposobów, które stosujemy jest gamifikacja (zwana też grywalizacją). Polega ona na zastosowaniu mechanizmów znanych z gier do kontekstów i sytuacji poza grą, w celu zwiększenia zaangażowania uczestników danej aktywności (szczególnie w kontekstach grupowych). Na naszych zajęciach stosujemy system naklejek – dzieci za wykonanie określonych zajęć otrzymują naklejki, co daje im nie tylko radość z otrzymywania pochwały, ale też poczucie osiągania kolejnych „poziomów wtajemniczenia”. Dzięki wprowadzeniu grywalizacji możemy zwiększyć motywację dzieci do nauki i podejmowania wyzwań, przy jednoczesnym zmniejszeniu lęku przed popełnianiem błędów. Można się jednak zastanawiać, czy to rzeczywiście działa? Przekonał się o tym jeden z wykładowców School of Computing w Singapurze, gdy zastosował gamifikację na jednym ze swoich kursów[1]. Wyniki przemawiają zdecydowanie na korzyść takich działań: 76% studentów uznało, że gamifikacja była pomocna w procesie nauczania, 71% uznało, że ich motywacja do nauki i wykonywania zadań wzrosła a ponadto studenci oddawali prace zaliczeniowe o dwa dni wcześniej niż zwykle.
Kolejną metodą jest praca w grupach – pod koniec zajęć dzieci grają razem na serwerze, wykonując misje. W celu zakończenia misji sukcesem muszą ze sobą współpracować – w zależności od rodzaju misji daje to dzieciom okazję do ćwiczenia współpracy w parach, małych grupach czy nawet w grupie dwunastoosobowej. Współpraca pozwala nie tylko na ćwiczenie rozwiązywania konfliktów i wzajemnego słuchania ale też daje uczniom możliwość wzajemnego czerpania ze swojej wiedzy i umiejętności. Co ciekawe, nauka w grupach może się też przyczyniać do rozwoju krytycznego myślenia – eksperyment przeprowadzony na studentach w Western Illinois University wykazał, że ci studenci, którzy uczyli się w grupach, uzyskali znacząco wyższe wyniki na teście krytycznego myślenia, niż studenci pracujący indywidualnie[2]. Dlaczego? Ponieważ praca w grupie pozwala ujrzeć problem z zupełnie innej perspektywy i otwiera nas na nowe rozwiązania.
Wreszcie trzecią metodą nauczania, nieco niestandardową dla szkół programowania, są nasze autorskie podręczniki. Mimo, że stawiamy bardzo mocny nacisk na praktykę, chcemy aby dzieci mogły się też opierać na czymś, co wzmacnia ich zaplecze teoretyczne. Podręczniki pozwalają na spokojne zrozumienie problemu i zaznajomienie się z wyzwaniami zanim jeszcze dzieci przystąpią do ich rozwiązywania. Takie podejście pozwala uczyć naszych podopiecznych planowania ich działań i wpaja im nawyk myślenia przed podjęciem działań, a także pozwala utrwalać wiedzę.
Jesteście ciekawi, jakie jeszcze metody stosujemy? Zapraszamy na zajęcia!
[1] Huang, W. H.-Y., & Soman, D. (2013). A Practitioner’s Guide To Gamification Of Education. Rotman School of Management University of Toronto, 16–18. Uzyskane z https://inside.rotman.utoronto.ca/behaviouraleconomicsinaction/files/2013/09/GuideGamificationEducationDec2013.pdf
[2] Gokhale, A. A. (1995). Collaborative Learning Enhances Critical Thinking. Journal of Technology Education, 7(1). doi: 10.21061/jte.v7i1.a.2